De Natuurlijke Hygiëne

Een voedend overzichtsartikel over de allesomvattende voedingsleer!

Onvolkomenheden in de Natuurlijke Hygiëne

De Natuurlijke Hygiëne is in Europa een onbekende. Het is en was een gezondheidsbeweging die gebaseerd is op het sensibiliseren van iedere individuele persoon, tot het nemen van verantwoordelijkheid over alle zaken die het leven beïnvloeden. De Natuurlijke Hygiëne heeft een aantal gemeenschappelijke kenmerken met de reformbeweging, maar heeft haar eigen kenmerkende visie.

De reden waarom de Natuurlijke hygiëne niet de polulariteit geniet die ze verdient, is omdat het geen gemakkelijk gezondheidssysteem is. Zij is niet tevreden met compromissen, moet het niet hebben van trends of voorkeuren. Iemand die ervoor kiest, doet dat niet voor veertien dagen, maar richt zijn hele leven (of een deel ervan) op het zo goed mogelijk in de praktijk brengen van zijn fundamentele beginselen.

Voor de wereld kan deze keuze extreem lijken, en afhankelijk van de reacties die men krijgt, of de omgeving waarin men leeft, werkt of sociaal omgaat, kan de confrontatie zwaar en bitter zijn. Vooral de sociale tegenwind die men krijgt, doet mensen die onvoldoende ruggengraat en/of beginselvastheid hebben, met schaamte terugdeinzen. Het is een tactiek van het in de hoek drijven van een persoon, het bewust doen vereenzamen van die 'zonderling' met zijn vreemde ideëen. Het is triest dat men in volle vrijheid geboren en oprecht zijn keuze niet kan uitleven. Afhankelijk van het krediet dat iemand krijgt, kan het gaan om een voorbijgaande test, die omslaat in waardering, tot een blijvende afwijzing. Als men dan alternatieven heeft, waar men op terug kan vallen, compenseert dit vaak het verlies, maar in een dergelijke situatie, soms zelfs onder bedreigingen, zijn veel mensen teruggekrabbeld en bleven bij de oude 'waarden'.

In de voorbije dertig jaar heb ik heel wat stemmen gehoord, en heel wat informatie zien komen en gaan, maar ik kan met absolute zekerheid zeggen dat de Natuurlijke Hygiëne van alle gezondheidsrichtingen, mij het meest heeft beïnvloed. Ik begrijp zijn waarheden, maar ook zijn moeilijkheden. Ik heb bewondering voor de pioniers en voor de mensen die er volledig voor zijn gegaan.

De Natuurlijke Hygiëne kwam op mijn weg via de geschriften van Dr. Shelton. De eerste keer dat ik de naam van Albert Mosséri hoorde noemen was meer dan 25 jaar geleden. Vijf jaar later ontdekte ik toevallig één van zijn boeken en hoewel mijn kennis van de Franse taal toen niet zo groot was, begon ik langzamerhand een goed beeld te krijgen van deze nestor van de Natuurlijke Hygiëne in Europa. Mosséri noemt zich terecht de opvolger van Dr. Shelton en zijn moderne kijk op de Levenswetenschappen.

Voor een aantal mensen lijkt de Natuurlijke Hygiëne meer op een religie, waarbinnen alles wat de voorganger zegt blind wordt geloofd en waar mensen met heilig ontzag de regeltjes tot in de puntjes volgen. Soms wordt gesuggereerd dat het een 'sekte' is. Als ik de definitie van sekte lees, dan ontdek ik dat 'een sekte een gemeenschap is met opvattingen en gebruiken die zich onderscheiden van overige gemeenschappen die nochtans behoren tot dezelfde bevolkingsgroep.' In het westen heeft het woord 'sekte' een negatieve klank en wordt het in verband gebracht met dubieuze praktijken, gedachten en een onbuigbare positie.

Hoe men er ook naar kijkt, het is in de eerste plaats een Wetenschap van het Leven, echter niet gedoceerd aan universiteiten, maar exploreerbaar en bestudeerbaar in ieders eigen leven. Daardoor worden er geen titels aan mensen verleend en kan iedereen voor zichzelf bewijzen hoe goed of slecht men met haar principes is vertrouwd en hoe strak of los men de vereisten van het leven opvolgt, of juist in de wind slaat.

Nochtans heeft de toepassing van de principes van de Natuurlijke Hygiëne het leven van miljoenen mensen met tientallen jaren verlengd, kwalitatief beter gemaakt, en beïnvloed de Natuurlijke Hygiëne vandaag de dag, de levens- en voedingsconditie van het merendeel van de mensen.

Zelf diegenen die spottenmet de Natuurlijke Hygiëne hebben in hun leven toch zo'n 30 tot 50% van de principes van de Natuurlijke Hygiëne geaccepteerd. Het zijn zaken waarvoor de pioniers van de Natuurlijke Hygiëne in de 19e en de 20e eeuw geijverd hebben en die over het grootste gedeelte van de wereld gemeengoed zijn geworden.

Veel mensen vinden dat die invloed van 30 tot 50% voldoende moet zijn. Daaronder vallen sanitaire maatregelen, de noodzaak van frisse lucht, beweging, zonlicht et cetera. Pas wanneer ziekte aanklopt en men aan alle deuren vergeefs heeft gewacht, wordt soms gedacht aan levensstijlveranderingen. En hopelijk is het dan niet te laat. De principes zijn immers in de eerste plaats om te genezen, maar om te beschermen, om de gezondheid te onderhouden.

De Natuurlijke Hygiëne is een gezondheidsbeweging die ook op jouw leven een geweldige invloed kan hebben. De ideëen en studies waarop ze is gebouwd zijn tussen 50 en 150 jaar geleden bestudeerd. Ondertussen heeft de wetenschap niet stil gezeten en zijn bepaalde aanpassingen van de stellingen van de Natuurlijke Hygiëne nodig om volledig conform de huidige kennis van chemie en het menselijk lichaam te zijn. Het zijn misschien maar details, maar het is nodig om deze aanpassingen te maken in het belang van het imago van Natuurlijke Hygiëne.

Wat is Natuurlijke Hygiëne?

Om de NH te begrijpen, kan het helpen als men de geschiedenis en de beweegredenen kent. De NH is in essentie een gezondheidssysteem, dat in de tweede helft van de 19e eeuw ontstond, door artsen die gedessillusioneerd waren door de medische praktijken van die tjd. Hoewel de pioniers erg geinspireerd werden door Europese schrijvers, was het toch voornamelijk een Amerikaanse beweging. Zijn werd de 'Natuurlijke Kuur' genoemd, later door Shelton omgedoopt naar 'Orthopathie'.

Vanaf 1850 maakte de geneeskunde grote vooruitgang, maar was erg primitief ten opzichte van onze tjjd. Artsen hadden geen idee van de ooraak van ziekte. Veel schadelijke praktijken waren dagelijkse kost, zoals;

De raad om zich niet te vaak te wassen, omdat artsen ervan overtuigd waren dat wassen slecht was voor de gezondheid.
De raad aan zieken om stevig voedsel te eten om zich te versterken (met o.a. veel vlees en geconcentreerd voedsel).
De toepassing van aderlatingen om zieken te genezen was in die tijd een normale praktijk.
Het voorschrijven van heroïne was een routinebehandeling voor een simpele verkoudheid.
Het begrip van hygiëne en besmettingsmogelijkheden was zeer beperkt. Het wassen van de handen van de artsen voor het uitvoeren van een chirugische ingreep werd toen gezien als overbodig.

De artsen en gezondheidsstrijders die de eerste ideëen van de NH formuleerden waren ontgoocheld over de medische praktijken van die tijd. Enkelen onder hen waren zelf ziek geweest en konden zochzelf niet genezen met de kuren die hen waren aangeleerd.

Dr. Issac Jennings (1788-1874)

Jennings werd gezien als de vader van de Natuurlijke Hygiëne. Zijn methode was heel simpel. Omdat hij de nutteloosheid van de adviezen en middelen van die tijd inzag, gaf hij zijn patiënten broodpillen en andere placebo's, met de nodige aanmoediging. Hij ontdekte dat de patiënten allemaal sneller genazen. Dat zegt natuurlijk iets over de gevaren van de remedies die toen werden toegediend. Het woord placebo bestond in die tijd nog niet.

Silvester Graham (1794-1851)

Graham was één van de invloedrijkste vroege hygiënisten. Hij was één van de eersten die vegetarisme en wat hij 'matigheid' noemde, publiekelijk verdedigde. We kunnen hem herinneren als de uitvinder van het Grahambrood, maar zijn bijdrage was veel groter. Zijn aanhangers poetsten hun tanden, aten vegetarisch, eenvoudig en volwaardig (o.a. volkorenbrood in plaats van wit meelbrood). Praktijen die we vandaag de dag als heel normaal accepteren, maar die toen zeer controversieel waren.

Dr. John Harvey Kellogg (1852-1943)

Het zou kunnen dat deze naam een belletje laat rinkelen, het is de uitvinder van de graanvlokken (corn flakes). Hij zou zich omdraaien in zijn graf als hij zou weten wat tegenwoordig onder zijn naam verkocht wordt....Het was niet zijn enige bijdrage. Zijn leven stond in diest van gezondheid, het verbeteren van de zorg aan zieken, de opleiding van de zorgverleners et cetera. Daarnaast was hij de schrijver van tal van gezondheidsboeken en magazines waarin hij de advocaat was van een eenvoudige, vegetarische voeding, een gezond leven en periodiek vasten. Vasten werd in die tijd 'de waterkuur' genoemd.

Herbert Shelton (1895-1985)

De lijst van hygiënistische koplopers is lang. De Natuurkuur-beweging bestond uit talrijke individuen die elk op hun eigen manier interpreteerden en wat lokale acties op gang brachten. Pas toen Shelton op de voorgrond trad ontstond er een beweging.

Shelton werd geboren in 1896. Vanaf zijn jeugd raakte hij gepassioneerd door de geschriften van de vroege Hygiënisten. Hij probeerde logica en eenheid aan te brengen tussen alle theorieën en folosofieën. Rond zijn 30e schreef hij zijn meesterwerk 'Human Life, Its Philisophy and Laws'. Hij baatte toen een gezondheidscentrum uit in Texas waar men kon vasten en waar zuiver, overwegend rauw voedsel de norm was.

Alle vertakkingen van de NH zijn schatplichtig aan Shelton, al gaf T.C. Fry er de meeste bekendheid aan met zijn boek 'Fit for Life' (Door Harvey Diamond in 1980 op de markt gebracht). Alle serieuze voorstanders van de NH zijn studenten van dr. Shelton, hij schreef meer dan 50 boeken.

Het Syteem van de Natuurlijke Hygiëne

Het basisprincipe is dat zelfgenezing eigen is aan het leven. Zelfs al zijn er talrijke auteurs en gezondheidswerkers die hun eigen systeem bedachten en uit de schatkamers van de NH een aantal ideëen plukten over voedig en combinaties en een eigen dieetmethode lanceerden, is het basisprincipe van de NH niet gefocused op voeding. Laten we enkele van de principes bekijken en proberen te begrijpen.

1) Zelfgenezing

Het lichaam heeft het vermogen om zichzelf te genezen, als je er plaats voor maakt en condities schept die gunstig zijn en in de behoeften voorzien. Het onderdrukken van symptomen is geen 'behandeling'. Als traditionele artsen eventueel voedingsbeperking adviseren en daarnaast medicijnen voorschrijven tijdens een griepepidemie, zal een hygiënist waarschijnlijk adviseren om zoveel mogelijk te rusten, geen medicijnen te gebruiken, zo weinig mogelijk te eten en het lichaam toelaten om zichzelf natuurlijk te genezen.

2) Minder tussenkomsten

Natuurlijke Hygiëne zegt niet dat het altijd verkeerd is om tussenbeide te komen (bijvoorbeeld wanneer iemand een been breekt), maar in het algemeen mag men aannemen dat voor de meeste ziekten geadviseerd wordt om geen medicijnen te gebruiken noch (natuurlijke) behandelingen die enkel symptomen onderdrukken.

3) Vasten

Vasten is een sleutelbegrip in de NH omdat het de ultieme fysiologische rust is. Het doel van het vasten is het lichaam zichzelf te laten genezen, door alle energie stop te zetten die normaliter naar de spijsvertering gaat en deze energie beschikbaar te stellen aan de zelfgenezing. Tijdens koorts of andere acute ziekten zullen Hygiënisten vasten adviseren in tegenstelling tot interventies of medicijnen, zelfs bij hoge koorts.

4) Eenvoud in voeding

Hygiënisten adviseren een voeding die zo eenvoudig mogelijk is. Er zijn kleine verschillen over rauw of gekookt, maar de meeste houden het bij eenvoudige vegetarische maaltijden zonder zout en scherpe specerijen.

5) Fruitarisme

Bijna alle Hygiënisten adviseren fruit als het zuiverste, biologisch meest correcte voedsel dat men kan eten. Dit betekent echter niet dat men enkel fruit eet.

6) Normale voeding volgens de Natuurlijke Hygiëne

Volledige, rauwe plantaardige voeding, gegeten met respect, zorgvuldig gekauwd, juist gecombineerd en in aanvaardbare hoeveelheden, in een innerlijke toestand van ontspanning en rust. Deze voeding zorgt voor een natuurlijke invulling van alle lichaamsbehoeften.

Ben jij een Hygiënist?

Sommige mensen noemen zichzelf 'Hygiënist', terwijl hun levenswijze en/of adviezen compleet geïnspireerd zijn door de naturopathie. Hoe kan men het verschil onderscheiden? In feite is dat zeer eenvoudig. Hygiënisten houden zich aan het principe van zelfgenezing, zonder tussenkomst.

Als je aan een kleine verkoudheid lijdt, zal een naturopaat wellicht allerlei middeltjes (kruiden, tincturen et cetera) adviseren om je immuunsysteem te versterken. Daarentegen zal een Hygiënist voorstellen om te vasten (indien mogelijk), en zoveel mogelijk te rusten, water drinken, en af te zien van iedere specifieke remedie, natuurlijk of niet. In plaats daarvan zal de Hygiënist proberen te achterhalen of er een bijzondere oorzaak was voor de aandoening, zodat dit voortaan voorkomen kan worden. Het is natuurlijk gemakkelijk om natuurlijke of onnatuurlijke remedies in te roepen, maar wat voor zin heeft het als de oorzaken niet aangepakt werden? De symptomen zijn verzacht en in veel gevallen zal het lichaam zichzelf er weer bovenop helpen, ondanks de hulpmiddelen. Maar met blijvend bestaande oorzaken, zijn de gevolgen gedoemd zich weer te manifesteren.

Hedendaagse Hygiënisten

De Natuurlijke Hygiëne als georganiseerde beweging is opgehouden te bestaan. Deze zag even een opvlakkering van de interesse, na de publicatie van het boek 'Fit for Life' uit 1980. Rond die tijd hebben tal van artsen de principes van NH in hun praktijk geïntroduceerd. Sommigen beoefenen nog steeds de praktijk van het vasten, maar identificeren zich niet met de Natuurlijke Hygiëne.

De hele Raw-Food beweging is sterk beïnvloed door de Natuurlijke Hygiëne. Misschien is het zelf mogelijk om te stellen dat ze eruit voortkwamen als een natuurlijke concequentie. Totdat ook deze versnipperd werd door de veelsoortige ideëen, waar het niet meer om gezondheid ging, maar veeleer om rauw eten en niets meer, of een receptenclub. Het beste voorbeeld van hoe rauwkost ontstond uit de NH is het 80/10/10 Dieet van Dr. Douglas Graham.

Voor het overige heeft de NH niet de miljoenen volgelingen en beoefenaars die zij verdient. Maar miljoenen mensen leven wel gedeeltelijk naar de principes die de NH heeft uitgewerkt.

Waar de Natuurlijke Hygiëne verkeerd zat

We gaan niet al te diep in de details van de NH, je kan dit desgewenst nalezen in onze NH brochure. Het is een filisofie over leven, levenswijze, ziekte, genezing en gezondheid, en heeft duidelijke standpunten over voeding. Er is geen discussie over, dat de basisprincipes zo helder en onveranderd zijn en dat ze de tand des tijds zal trotseren. Meningen, diëten, geneeswijzen zullen komen en gaan, en toch zal de kern van de NH stand houden, omdat de levenswetten waarop ze is gestoeld niet aan verandering onderhevig is.

Wanneer ik alle gezondheidssystemen en filosofieën naast elkaar zet, blijft de NH staan als een briljante uitdaging voor de hele wereld. Mijn ervaring leert dat de toepassing ervan het grootste deel van alle gezondheidsklachten kan voorkomen of genezen. Maar anno 2012 zit de wetenschap ook niet stil, en heeft ook enkele zaken aan het licht gebracht die de pioniers niet konden weten.

Toxiciteit van Medicijnen

Eén principe van de Natuurlijke Hygiëne, zoals uitgelegd door Dr. Shelton in zijn boek 'Natural Hygiene: Man's Pristine way of Life' is de gedachte dat alle medicijnen toxisch zijn en dat hun werking er een is van afstoting.

Een klassiek voorbeeld hiervan is constipatie., waarbij zowel chemische als natuurlijke remedies worden gebruikt. De redenering van Shelton was dat medicijnen geen (positieve) invloed hebben op het lichaam, want geef je ze aan een dode, dan gebeurt er niets. Dus besloot hij dat het het lichaam zelf is dat zich verzet tegen de drug.

Geef je iemand een remedie tegen constipatie, dan kan het effect een milde diarree zijn. Door wat werd deze veroorzaakt? Door het middel, of door het ichaam dat het middel afstoot? Shelton legt uit dat het middel niets doet -je moet het geven aan een levend organisme- en dát doet er iets mee, of tégen. Omdat het middel toxisch is, kan het lichaam het niet gebruiken om een vitale functie te voeden. Het organisme wil het kwijt en in dat proces kunnen velerlei zaken gebeuren. In het geval van het anti-constipatiemiddel wil het lichaam het uitdriven door een verhoogde activiteit van de darmbeweging, resulterend in uitstoot van stoelgang, hetgeen voor de gebruikers verlichting brengt, en beantwoordt aan hun behoefte.

Heeft het middel hen nu genezen van hun constipatie? Niet in het minst. Het was een toxische substantie die het lichaam wou uitdrijven. Daarbij werden diarree en darmbewegingen opgewekt en iedereen was tevreden.

Maar, gaat dat zo met alle medicijnen? Shelton dacht van wel en bouwde daarop zijn theorie dat medicijnen op het lichaam geen chemisch of ander specifiek effect hebben. In feite was het altijd het lichaam dat reageerde op de drug, en in dit proces elimineerde of verzachtte het tijdelijk het een of ander symptoom of probleem. Toch staat het buiten kijf dat veel medicijnen op het lichaam inwerken door complexe chemische en hormonale reacties. Laten we dit verduidelijken met enkele voorbeelden:

1) Aspirine

Pijn is iets dat door het brein wordt opgevangen. Aspirine werkt door het belemmeren van een enzym die prostaglandine opwekt (gelijkwaardig aan hormonen die ontstekingen aanwakkeren). Aspirine verbindt zich met het enzym, verandert zijn chemische structuur en verhindert de reactie die prostaglandine voortbrengt. Op dezelfde wijze zijn ook verdovingen bij de tandarts door middel van procaïne en andere medicijnen verklaarbaar. Het is dus niet zo dat het automatsich om afstoting gaat.

2) Prozac

Veel anti-depressivia zoals Prozac werken door middel van een effect op de serotonineniveau's. Lage serotoninewaarden worde geassocieerd met depressie en angsten. Als gevolg van een complexe verandering werkt Prozac door het verhogen van de serotoninewaarden die aan de cellen geleverd kunnen worden. Daarom wordt Prozac geclassificeerd als een 'Selectieve Serotonine Reuptake Inhibitor' (SSRI).

De gedachte dat medicinen niets doen van de oude Hygiënisten kunnen we niet meer hard maken. Ze doeh wel degelijk iets. Maar één ding blijft: medicijnen zijn toxisch en voordat we er gebruik van willen maken, moeten we beseffen wat ze doen, en ons beraden of er geen andere manieren zijn om het lichaam toe te laten een probleem op te lossen, zonder een nieuw probleem te creëeren.

De 'Kiemen' theorie

Een ander domein waarop de Natuurlijke Hygiëne naast de kwestie zat, is de idee dat de besmettelijkheid van ziekte een mythe is. Je kent ongetwijfeld de uitspraak dat de 'bacterie niets is, maar het terrein alles'....

Zelfs Shelton hield staane dat ziekten als griep in essentie niets anders waren dan de inspanningen van het lichaam om zich te ontgiften. Later had T.C. Fry nog interessante discussies over de invloed van virussen en waarom hij geloofde dat deze geen ziekte konden veroorzaken. Hij lachte ze weg als een dwaalleer. Nochtans zullen veel mensen in de praktijk contradictorische ervaringen hebben. Bijvoorbeeld nadat je in contact kwam met iemand die behoorlijk verkouden of grieperig was, en korte tijd later had je er zelf mee te maken. Het patroon is typisch en altijd hetzelfde:

Je was al een hele poos niet ziek.
Mensen in je omgeving konden ziek worden, maar jij niet.
Na een tijd te verblijven in een meer bevolkte ruimte met zieke mensen, kom je thuis. Je partner of kind is ziek, en een dag later ben jij aan de beurt.

Niemand kan zeggen dat men compleet weerstand kan bieden tegen de invloed van bacteriën. Er kian een verschil zijn in de manier van reageren en de ernst waarmee men de ziekte doormaakt. Er is mij een voorbeeld bekend van een rauwkostsanatorium, waar op een dag de ene na de andere te maken kreeg met buikgriep, ze kregen het allemaal, zonder uitzondering. In een prachtig klimaa, met de beste voeding, in een zeer ontspannende omgeving...en allemaal met dezelfde symptomen. De begeleiders herstelden snel, maar waren verbaasd dat dit hen overkwam, want ze hadden de idee dat ze daarvoor immuun zouden zijn.

De NH heeft natuurlijk wel een grote verdienste. Haar advies om te vasten, rusten, water drinken...is ontegensprekelijk veel verkieslijker dan de gewone behandeling. Maar de uitleg die wordt gegeven waaro dit optreedt als een soort van zelfgenezingcrisi; 'een etappe in het beter worden', is in dit geval flauwekul.

Het lijkt mij niet zinvol om te diep op de Kiem-theorie in te gaan. Bacteriën en virusen bestaan wel degelijk en de desbetreffende wetenschap heeft heel wat aan het licht gebracht. Tegelijkertijd vragen veel mensen zich af of het lichaam niet immuun gemaakt kan worden. Een boek dat in dit onderwerp inzicht verschaft is het recent verschenen 'Super Immunity' van Dr. Fuhrman. Maar zoals ook in de cursus 'Voeding en Gezondheid' is beschrevenis er weinig nodig om van je opgebouwde immuunsysteem brandhout te maken. Het volstaat dat je een periode van extreme stress met te weinig slaap en andere oncomfortabele situaties doormaakt, om een eenvoudige prooi te worden van een of andere besmetting. Met andere woorden, kan elke factor zoals beschreven in het '12-puntenprogramma' van invloed zijn op een goede gezondheid (lees immuniteit), en het gebrek eraan op één of meerdere gebieden, voldoende om je immuniteit te vernielen?

Het is misschien lang geleden sinds je laatste verkoudheid. Hoogstens een dag of twee een beetje minder energie, alsof er iets 'op komst' was. Misschien had je een loopneus. Maar op een dag neem je deel aan een conferentie. Vermoeiende lezingen, tussendoor napraten, handen schudden, samen iets drinken, tot je opmerkt hoe vaak er hinderlijk gehoest wordt gedurende de lezingen. Je zou je bijna ergeren, maar dat doe je niet. 's Avonds ontdek je bij jezelf een schorre keel en de eerste tekenen van verkoudheid. Het werd een simpele verkoudheid, zonder veel slijm in vergelijking met andere mensen, en snel voorbij.

Mag ik je enkele punten uitleggen?

1) Verhoog je immuniteit Natuurlijk

Denk niet dat de visie van NH op virale ziekten compleet verkeerd is. Ongetwijfeld is het mogelijk om meer weerstand op te bouwen door levend voedsel en overwegend fruit en groenten te eten, en door het vermijden van gebakken of gekookte en bereide voedingsproducten

2) Als je gezond bent, zullen in geval van ziekte de symptomen milder zijn

Als je dan toch ziek wordt, is het zeer waarschijnlijk dat je een draaglijke en zachtere vorm van de ziekte zult doormaken dan de meeste andere mensen. Bovendien zal het sneller voorbij zijn.

3) Je hebt geen medicijnen nodig om beter te worden

Om te herstellen van een virale ziekte heb je geen medicijnen nodig. De NH was juist om voor deze ziekten 'hun verloop te volgen' en aan de patiënt te adviseren om de gepaste omstandigheden te scheppen voor een volledig en spontaan herstel.

4) Vasten helpt

In bepaalde gevallen van virale aandoeningen, is vasten (of sappen) de meest aangewezen weg voor herstel.

Invloeden die de visie van de wereld op gezondheid en hygiëne hebben veranderd

De meesten weten niet wat de Natuurlijke Hygiëne is, maar de meesten hebben er wel de voordelen van ondervonden, onbewust.

In de 19e eeuw heerste er onder artsen een middeleeuws geloof dat baden (of water in het algemeen) en frisse lucht, schadelijk waren voor de gezondheid. Als de mensen koorts hadden dachten artsen er goed aan te doen om aan de arme zieke patiënten een stevige borrel te geven en zeker geen water. De ramen moesten dichtgehouden worden zodat er zeker geen frisse lucht kon binnenkomen.

De vroegste Hygiënisten vochten hard om een beetje meer gezond verstand en rationaliteit in de geneeskunde te brengen. Ze benadrukten het belang om zich te wassen, het belang van hygiëne. De medische gemeenschap van vandaag claimt dat zij het zijn die de concepten van baden en hygiëne hebben gepromoot, terwijl precies zij deze maatregelen het sterkst hebben verworpen en geridiculiseerd. De artsen die de moed hadden om dergelijke zaken voor te stellen werden indertijd door het medisch bastion belachelijk gemaakt. Vergeet trouwens niet dat amper 50-60 haar geleden het diezelfde artsen waren die wit brood voorstelden als gezonde voeding.

Hygiënisten waren hun tijd ver vooruit en hun invloed is voelbaar tot op de dag van vandaag. Als je vandaag de kans hebt om volwaardig voedsel te kopen en biologisch fruit en volle granen, dan mag je Silvester Graham en zijn vrienden daarvoor bedanken. Jammer genoeg zijn hun namen niet te vinden in de geschiedenisboeken, terwijl we de heldendaden van bijvoorbeeld Louis Pasteur in volle glorie overal lezen.

Waren er onvolkomenheden in de Natuurlijke Hygiëne? Ja, maar dat mag de waardevolle bijdrage van de NH aan de verbetering van de levens- werk- en voedingsomstandigheden niet overschaduwen.

Vasten

Vasten is een integraal onderdeel van de hygiënistische praktijk. Ondanks de verbazingwekkende voordelen die uit begeleid vasten kunnen voortvloeien, is de medische wereld er in het geheel niet in geïnteresseerd en verwerpt het zelfs als gevaarlijk en kwakzalverij. Terwijl vasten nochtans in de gehele beschreven geschiedenis werd beoefend, werd het pas dankzij de Natuurlijke Hygiëne in de 19e eeuw een waar instrument voo genezing. In die tijd werd het 'waterkuur' genoemd. Vasten is fysiologisch rusten. Het is niet alleen het niet eten dat het doet, maar alles wat een genezend vasten omringt, zoals complete rust in bed.

Daarom werkt vasten zo goed!

1) Het verwijderen van de oorzaak

De meeste ziekten worden veroorzaakt door onze levensstijl en door wat we in onze mond stoppen (en op onze huid smeren). Door gedurende een periode niet te eten, roep je in ieder geval alle verdere voedingsoorzaken van ziekte een halt toe.|

2) Vasten is rust voor de spijsvertering

De spijsvertering legt vaak een zware energielast op het lichaam. Niet eten maakt dat deze energie u besteed kan worden aan de genezing.

3) Vasten zelf is een fysiologisch proces dat leidt naar genezing en herstel

De meeste dieren vasten in periodes van stress of ziekte. Dit is geen toeval. Na een paar dagen vasten begint het lichaam zijn vetreserves aan te spreken en gaat door een complexe serie van fysiologische veranderingen die de genezing bevorderen.

In feite is het beschamend, zeker in het licht van de medische behoeften van tegenwoordig, dat vasten niet de aandacht krijgt die het verdient. Vasten zou echter begeleid moeten worden door mensen die ervaring hebben. In heel Europa ken ik geen enkel centrum dat zich in helend vasten heeft gespecialiseerd. Zelfs in de VS gaat het amper om een tiental centra met ervaring en goede reputatie.

Terug naar de natuur

Eén van de droombeelden waarin de filosofie van de Natuurlijke Hygiëne soms is vastgelopen, is de Terug-naar-de-Natuur beweging. Dit is een vergissing die niet alleen door de Hygiënisten, maar ook door raw-fooders, milieubewegingen en andere oer-therapie/voedingsstrijders is gemaakt. Terug naar de natuur betekent dat de wilde staat van de Natuur, een conditie waarin mensen duizenden jaren geleden leefden, de gids moet zijn voor hoe we vandaag moeten leven.

Dit resulteert in stellingnames zoals:

Mensen moeten NOOIT ander voedsel eten dan fruit, bladgroenten en noten, want dat is onze natuurlijke voeding (dit leiden we af uit de studie van grote primaten).
We zouden onder geen enkele omstandigheid medicijnen moeten gebruiken, want deze zijn niet natuurlijk.
We zouden ons voedsel nooit en op geen enkele manier moeten bewerken.
De menselijke ontwikkeling en samenleving is verkeerd, omdat ze ons wegleidt van het natuurlijke, waarin we nochtans onze gezondheid en geluk moeten zoeken.

Terug naar de Natuur is niet alleen door de Hygiënisten gesuggereerd. We vinden dit onder andere terug bij:

Paleo dieet voorstanders beweren dat we vlees, fruit en groenten moeten eten, en alle granen moeten vermijden, omdat deze pas de laatste paar duizend jaar zijn toegevoegd aan de voeding.
Daarnaast zijn er mensen die weigeren om fruit te eten. Fruit is gehybrideerd en daarom niet meer natuurlijk. Natuurlijk is fruit anders, en beter zeggen ze.

Maar 'Terug naar de Natuur' is minder nieuw dan we denken, Deze filosofie dateert uit de vroegste geschiedenis, toen de Paradijstuin werd afgesloten en de mens 'in het zweet des aanschijns zijn voedsel moest beginnen te verbouwen'.

In alle grote culturen kwam de 'Terug naar de Natuur' beweging op, naarmate de decadentie op het vlak van voeding, kleding, levenswijze grotere proporties aannam. Altiud zijn er 'levensverbeteraars' geweest. En mensen die stokken in de wielen staken. En altijd was er wel reden om aan te nemen dat 'het in het verleden zoveel beter was'. Het probleem met 'Terug naar de Natuur' is dat het fundamenteel verkeerd is, omdat: Of iets nu natuurlijk is of niet kan eindeloos bediscusseerd worden. Maar wat uiteindelijk telt is het resultaat in/op menselijk leven. Iets natuurlijk kan negatief zijn; iets onnatuurlijk kan positief zijn, en omgekeerd.

Het is verkeerd om aan te nemen dat wij alleen maar in een zuivere, maagdelijke omgeving gelukkig en gezond kunnen leven. Dat dat alle problemen oplost. En dat de beschaving alles volledig geruïneerd heeft. Hoewel er veel over te zeggen valt, en het waar is dat men niet gezonder kan zijn, dan de omgeving waarin met werkt en leeft en zich ontplooit, en het altijd voordelen heeft om omringd te zijn door een veelzijdige natuur, mag men zich hierin niet vaststrijden. Waar trekt iemand trouwens de grens tussen natuurlijk en onnatuurlijk? Tussen positief en negatief?

Teveel nadruk leggen op het verleden, op tradities en gewoonten, of het verleden bestempelen als het heldendom, kan alleen maar wanneer we sommige aspecten van dat verleden vergeten, verzachten. Tenslotte hebben mensen duizende jaren lang vlees gegeten en wie kan automatisch bevestigen dat dit de juiste manier was -een positief onderdeel van het menselijk leven in onze huidige omstandigheden? Niemand zal bestrijden dat wild voedsel een hogere voedingsdichtheid heeft dan gecultiveerd voedsel, maar kan men alleen van wilde planten leven zonder het risico op een overdosis aan sommige alkaloïden? Bovendien is het erg moeilijk om gedurende het gehele jaar wild voedsel met voldoende caloriën te vinden.

Niemand zal bestrijden dat medicijnen/drugs niet natuurlijk zijn en dat veel mensen er misbruik van maken. Maar we moeten ook toegeven dat het leven van miljoenen mensen werd gered door het gebruik van verdovingsmiddelen, chirurgie en in sommige gevallen antibiotica. Leven in de natuur is mooi op papier, in vergelijking met het leven in een appartement. Maar het moet gezegd worden dat veel mensen in primitieve stammen een lichaam vol parasieten hebben, terwijl ze natuurlijk voedsel eten en dat hun levensomstandigheden vaak erbarmelijk zijn en ze daardoor zelden ouder dan 45 jaar worden.

Als we aan 'beschaving' denken, kan het zijn dat we ons zijn uitwassen voor ogen halen. De oorlogen en geweldplegingen, zijn onrechtvaardige kanten. Maar dit is niets in vergelijking met de verrassende statistieken dat in de stammen 30% van de mannen sterft, voor de leeftijd van 35 jaar, als gevolg van stammentwisten. De roep van de Natuur blijft weliswaar bestaan. Natuurlijk leven, of beter, in de natuur leven of van de natuur leven als ideaal, bestaat niet. Maar wij kunnen wel oog en hart hebben voor de natuur, liefde voor het leven, zorgzaam zijn en optreden voor de bescherming ervan. De natyuur kan ons altijd haar lessen leren, en het is waardevol voor iedereen om de natuur met aandacht te observeren en te bewonderen.

Voor de rest is het waardevol om voedsel te kiezen dat zo goed mogelijk de behoeften van het leven dient. Alle kennis die we hoerover kunnen opdoen, en alle invalshoeken waarmee we dit voedsel kunnen benaderen, geven ons een beter idee, hoe wij het beste leven en wat wij het beste eten. Boven alles is het de kunst om naar het eigen lichaam te leren luisteren. Het kan ons veel leren! Ook dat is een belangrijk aspect van het Hygiënisme.

Verboden voedsel

Tenslotte wil ik nog iets kwijt over voedingsmiddelen die in de Hygiënistische omgeving kritisch worden bekeken.

Wat niemand zal verbazen is de complete groep van dierlijk voedsel, die van tafel wordt verbannen, en dat is maar goed ook. Bij gekookt voedsel is er wat aarzeling en tegen scherpe specerijen wordt neen gezegd. Shelton verwierp alle specerijen inclusief uien, knoflook, zeewier en zelfs paddenstoelen. Terecht? Waar Shelton deze beperking van knoflook, ui en sterke specerijen vandaan haalde is onbekend. Veel Aziatische gezondheidsrichtingen verbieden knoflook, ui en sterke specerijen als 'te stimulerend'. De redenering is natuurlijk eenvoudig: Knoflook en ui zijn te sterk om er een maaltijd van te maken. (één van de principes van de NH). Ze bevatten mosterdolie, en dat irriteert de spijsverteringsorganen. Paddenstoelen zijn niet bepaald menselijke voeding. Ze bevatten amper voedingsstoffen en zijn nauwelijks verteerbaar. Zeewier is nu ook niet bepaald dat deel van de fruit-groentevoeding waarbij het water je uit de mond loopt, in ieder geval niet bij mij. Je kunt je de vraag stellen hoe natuurlijk het is om zeeplanten te eten.

Toch leert de wetenschap ons dat sommige van deze producten gezondheidsvoordelen hebben.

Er is een groeiend aantal studies over de mogelijk kankerremmende eigenschappen van (medicinale) paddenstoelen. Het zal vast geen magische kuur zijn en de waarheid is dat AL ons voedsel op één of andere manier bescherming moet brengen. Of het nu gaat om asperges, citroenen, broccoli, mango of een andere vrucht gaat...En in dat rijtje voegen we nu de medicinale paddenstoelen toe, waarbij de wetenschap besluit dat 'mits dagelijks gegeten, ze bescherming bieden tegen kanker'.
Het National Cancer Institute (VS) erkent, nadat zij alle data hebben gecontroleerd, dat knoflook een van de groenten (kruiden) is met potentiële kankerremmende eigenschappen. In talrijke studies kwam men tot de conclusie dat een verhoogd gebruik van knoflook, de sterfte aan kanker verminderde.
Onderzoek toont aan dat uien, samen met andere groenten van dezelfde familie, zoals sjalotten en knoflook, niet alleen goed werken tegen kanker, maar ook tegen artritis.

We kunnen doorgaan met voorbeelden en feiten. Maar als iets verboden is, moet men dit kunnen beargumenteren. We kunnen natuurlijk aanbrengen dat deze voedingsproducten reageren als drugs, maar drugs hebben neveneffecten. De waarheid is dat er geen echte feiten zijn die aantonen dat de consumptie van paddenstoelen, knoflook of uien nadelige neveneffecten hebben. Dat kan niet gezegd worden van echte drugs. We weten natuurlijk niet wat de juiste inhoud was van deze epidemiologische studies. Het zou kunnen zijn dat de mensen die meer paddenstoelen knoflook en ui aten, daarnaast ook grote hoeveelheden groenten aten. Dus wat had het dan gedaan? Laten we daarom ophouden om deze te bekijken als de duivel. Het is heel waarschijnlijk dat je deze kunt eten zonder nadelige gevolgen. Enkel wanneer je ondervindt dat knoflook of ui je spijsverteringsproblemen geeft, blijf je ervan af. Er zijn nog meer waardevolle groenten, en je mist echt geen bescherming als je er een of meerdere mist. Als je ze gebruikt, denk dan ook even aan anderen. Het is niet de bedoeling om aan iedereen te laten weten dat je nu fan bent geworden van de stinkende roos.

Aanbevolen aanvullend leesvoer

Voedingsleer volgens de Natuurlijke Hygiëne
Gouden regels voor verstandige fruitcombinaties
Ontbijtprogramma volgens de Natuurlijke Hygiëne
De Principes van de Natuurlijke Hygiëne
Stop vermoeidheid
De kracht van Fruit

Auteur: Stefaan de Wever, oprichter van Stichting De Groene Dag
Vertaling: Rob Greuter
Publicatie: Natuurstemmingen 168
Actualisatie: 11 oktober 2015